01111000
2020: een goede internetverbinding was nog nooit zo belangrijk als nu. Alles is dit jaar digitaal. De yogales, de vergadering, de borrel, het concert. Daardoor ben ik kritisch naar die digitale wereld gaan kijken.

Ik stuitte op de gevolgen van algoritmes en het vastzitten in je eigen perfecte digitale bubbel. We zijn namelijk enorm selectief online. Ook ik zit in een online bubbel waarin mijn gedachten en meningen continue bevestigd worden.

Zodra ik eruit stap – het ‘echte’ leven in – gebeurt er van alles wat ik niet begrijp. Zoals demonstraties tegen corona maatregelen en extreme complottheorieën. Nederland is aan het polariseren en onze digitale wereld speelt daar een (te) grote rol in.

- Fenna Jensma
Ontwikkeling
Wat ik eigenlijk als eerste ben gaan doen is opschrijven wat het thema nou eigenlijk betekent, volgens mijn eigen ervaring en volgens de betekenis in het woordenboek. Daarna ben ik gaan opschrijven wat voor woorden er in mij opkwamen bij het denken aan ‘connectie maken’. Vanuit mijn eigen ervaring. Al snel kwam daaruit dat het maken van een connectie verdeeld kan worden in een fysieke en digitale connectie. Dat bracht me automatisch ook weer terug naar onze huidige manier van leven, door de pandemie kunnen we minder dan eerst, hierdoor is het maken van fysieke connecties bij mij eigenlijk al sinds maart niet meer echt voorgekomen.

Door het wegvallen van het fysieke deel van connecties maken, ben ik veel gaan nadenken over de digitale wereld waar we in leven. Tevens heb ik de documentaire ‘The Social Dilemma’ gekeken, en ook dat heeft denk ik een rol gespeeld in mijn volgende gedachtes.

Voor mijn gevoel heb je de fysieke connecties nodig. Vooral omdat ze random zijn. Je kan ze niet echt plannen. Als je ineens een heel boeiend gesprek hebt met je buschauffeur kan je daaruit dingen leren. Je kan nieuwe inzichten opdoen, je kan erachter komen dat iemand totaal anders over iets denkt dan jijzelf. Digitale connecties zijn daarentegen veel selectiever, ik ga bijvoorbeeld echt niet mijn seksistische buurman volgen op facebook/instagram om elke dag daar geïrriteerd door te raken. Maar als ik hem elke ochtend zie bij het drinken van m’n koffie in de zon, dan kan ik daar minder goed om heen en ontstaat er naar mijn idee meer kans om een dialoog met hem aan te gaan. Daaraan zit communicatie weer aan verbonden. Fysieke communicatie heeft het voordeel om echt aan iemands toonhoogte, gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen te kunnen opmaken wat iemand voelt of denkt.
Stop Motion / Motion Graphic
Ik ben van origine fotograaf en werk in mijn eigen praktijk ook wel eens met video en audio. Daarnaast doe ik recentelijk ook veel met collage. Voor deze ROEM expositie wilde ik graag het collage en het filmen met elkaar combineren. Dus heb ik veel onderzoek gedaan naar stop motion en motion graphic. Er bleek een hele wereld voor me open te gaan. Dit gehele project heb ik gewerkt in after effects, waar ik nog nooit eerder mee had gewerkt.
De magie van het geluid
Voor dit project heb ik ervoor gekozen om veel aandacht te geven aan het geluid wat we horen tijdens de video. Het geluid is een heel belangrijk onderdeel van film, het geeft je de kans om onbewust echt een diepere laag aan je project te geven. Voor dit project heb ik intensief samengewerkt met sound designer Suzanne Boekestijn. Suzanne heeft met haar geluidsontwerp ervoor kunnen zorgen dat de beelden een compleet nieuwe betekenis kregen.

Op 26 november zijn wij ook de straat op gegaan, voornamelijk in het centrum van Leiden. Die dag hebben we verschillende interviews gehad met mensen, waarvan we uiteindelijk het geluid hebben kunnen gebruiken in het project. Suzanne heeft daar bijvoorbeeld een compositie van gemaakt. Aan alle mensen die die dag hebben willen meewerken; super bedankt! Hopelijk horen jullie jezelf ook terug.
Na het zien van de video
Wellicht heb je de poster in Leiden zien hangen met deze vraag: Waarom zijn we altijd en overal bereikbaar? Ik kan me voorstellen dat veel lezers zullen gedacht hebben; 'nou gewoon, omdat dat het leven nu eenmaal zo is'.

Mocht je de video hebben gekeken, of als je die nog gaat kijken, zou ik je willen vragen om na afloop echt eens stil te staan bij het gebruik van je smartphone.

Ik merkte bijvoorbeeld aan mezelf dat ik enorm veel tijd doorbracht op instagram. Terwijl het steeds op het moment voelde als 'eventjes' bleek dat aan het eind van de dag toch wel een paar uur in beslag hebben genomen. Online zat ik in mijn perfecte bubbel. Tegelijkertijd een bubbel waar ik onbewust erg onzeker van werd. Ik merkte dat ik soms heel gespannen werd als ik vooral alle leuke dingen zag voorbij komen. Dat ik me dan meteen schuldig voelde over mijn eigen leven en gedrag.

Daarnaast is veel social media een soort van draaikolk waar je in wordt gezogen. Als je niet dagelijks het nieuws kijkt of een krant open slaat, dan is veel social media misschien wel je enige bron van informatie. Dat kan heel gevaarlijk zijn.

Ik heb tijdens het maken van dit project alle social media apps van mijn telefoon verwijderd. Dat heb ik nu nog steeds, omdat ik het heel prettig vind werken. Ik wordt niet meer afgeleid en heb meer focus in mijn dagen, ik voel me mentaal toch sterker zonder. Nu wil ik niet zeggen dat iedereen dat moet doen, en dat social media fout is en weg moet, maar het kan een interessant experiment zijn. Om te ontdekken wat dat met je gedrag doet bijvoorbeeld.

Dus, mocht je dat experiment aangaan, dan ben ik erg benieuwd hoe het je beïnvloed. Mocht je wat willen delen erover, dan kan je me me mailen op fennajensma@gmail.com
Interview over dit project